Analitik Bakış: ABD Temsilciler Meclisi’nin Ermeni tasarısı kararını nasıl değerlendiriyorsunuz?
TÜRKİYE’NİN PROTOKOLLERİÖNE ALMASI GEREKİYORDU
Prof. Dr. Hüseyin Bağcı: Benim için sürpriz değildi, beklenen bir şeydi. Önümüzdeki dönemde bu durum Türkiye’nin daha da aleyhine dönüşebilir. İki nedenden dolayı. Türkiye uluslararası alanda adım atma sözü verdiği halde atmadı protokolleri imzalarken. Yani Türkiye’nin öne alması gerekiyordu. Türkiye, süreci götüren ülke idi; ama protokollerin pratiğe uygulanması söz konusu olmadı. İkincisi ise geçen seneden beri Türkiye ile İsrail arasında önemli bir çatışma yaşanıyor. Türkiye’de herkes Başbakanın bu çıkışını övse de, uluslararası ilişkide İsrail lobisi, Ermeni lobisi ile işbirliğine girdi. Bundan sonra daha fazla da girecek. ‘Yani bu önemli mi değil mi?’ O ayrı bir tartışma ama Türkiye’nin İsrail lobisini kaybettiği büyük oranda görülmektedir.
Bir başka nokta ise, Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu geçen sene demişti ki: “Türkiye’nin çıkarları ile ABD’nin çıkarları örtüşmektedir.” Eğer örtüşüyorsa Ermeni konusunun böyle olmaması gerekir. Yani bu açıklamayı yaparken Türkiye aslında söz vermişti. Böylece Türkiye kendisini uluslararası anlamda angaje etti ve sözünü yerine getirmedi. Bu özellikle ‘sıfır problem politikası’ açısından büyük bir darbedir.
TASARI KARARI, TÜRKİYE’DE SÜRECİ YAVAŞLATACAK
10 Ekim’deki protokoller imzalanırken Davutoğlu çok memnun iken Nalbantyan memnun değildi. Çünkü Türkiye öne geçmişti, adım atmıştı ama başaramadılar. Şimdi Türkiye’de ABD karşıtlığı devam edecek. Başbakan’ın ABD’ye yönelik açıklamaları devam edecek.
Nereden bakarsak bakalım Ermeni meselesi konusunda Türkiye’nin bence ilk defa böyle kaybı oluyor. Daha önce birkaç defa geçmişti ama sonradan müdahale edilmişti. Yalnız Obama’nın son anda müdahale edip etmeyeceğini de bilmiyorum. Yani onun da kafasında bazı politikalar var. Nereden baksanız Türkiye’de bu süreç yavaşlayacak. Ermenistan düşmanlığı ve ABD karşıtlığı devam edecek.
Analitik Bakış: Birkaç ay önce Ermeni Anayasa Mahkemesi, Protokolün yürürlüğe girmesini ‘soykırım şartına’ bağlanması gerektiğini ileri sürmüştü…
MUHALEFETİN PROTOKOLLERE ÇOK BÜYÜK BİR İÇ BASKISI OLDU
Prof. Dr. Hüseyin Bağcı: Bu doğru değil. Türkiye’de kamuoyunu yanıltıyorlar. Yani ilk çıkışta öyle bir şey yoktu. Protokollerden sonra 6 hafta içinde meclislerden geçmesi gerekiyordu. Hemen ardından da iki ay içerisinde sınırın açılması gerekiyordu. Yani geçen süre içinde sınırın açılması ve diplomatik ilişkilerin kurulması gerekiyordu. Bu konuda Türkiye’de sadece hükümetin değil muhalefetin de etkisi oldu. Onlar da çok büyük bir iç baskı yarattılar. Bunun yanında Azerbaycan da bu konuda Türkiye üzerine çok büyük baskı yaptı.
Belki de en büyük hata bence Başbakan’ın “Yukarı Karabağ sorunu çözülmeden bu iş çözülmez” demesiydi. Zaten onu dediği zaman bağlıyor kendisini. Bana göre Azerbaycan en başarılı taraf olarak bu görüşmelerden çıktı. Yani sorun zaten çözümlenmeyecek, Yukarı Karabağ sorununu Türkiye’nin çözmesi mümkün değil. Bunu onlar da biliyor; ama Ermenistan ile ilişkiler yumuşamayacak, sınır açılmayacak.
Son olarak şunu söylemek istiyorum, Türkiye’nin Ermenistan açılımı, en azından şu aşamada başarısızdır. Türkiye’nin uluslararası alanda bu kadar söz vermemesi, angaje olmaması gerekiyordu. Uluslararası politikada angaje olursanız ya yerine getirirsiniz ya da bunun siyasi sonuçlarına katlanırsınız. Türkiye, şu anda bu sonuçlara katlanma sürecini yaşıyor.
Analitik Bakış: Çok teşekkür ederiz.
Prof. Dr. Hüseyin Bağcı: Rica ederim.
Prof. Dr. Hüseyin Bağcı Kimdir?
1959 yılında Edirne’de doğdu. Bonn Üniversitesi’nde yüksek öğrenim yaptı. Doktora çalışmaları için 1988 Mart ayında Türkiye’ye döndü. 1992 yılında doçent, 1998 yılında profesör oldu.
Orta Doğu Teknik Üniversitesinde Uluslararası İlişkiler Bölümü Başkanıdır. Bağcı, Almanca ve İngilizce biliyor. Yedi dilde makaleleri yayınlanmıştır. 4 kitabı ve 80’den fazla makalesi bulunuyor. Prof. Dr. Bağcı, Milli Güvenlik Akademisi, Türkiye Ortadoğu İdaresi, Avrupa Topluluğu Merkezi ve dünyanın değişik üniversitelerinde konferanslar vermektedir.
Kaynak : www.analitikbakis.com